Systemisch werk

In de stilte vind je rust, vanuit rust ontstaat de beweging.
Systemisch werk

De grondlegger van het systemisch werken met opstellingen, Bert Hellinger, begon dit werk in het kader van familiesystemen. Al spoedig bleek dat de principes van systemisch werken ook gelden voor andere systemen, zoals het systeem van de organisatie en andere settingen waarin iemand kan functioneren. Ieder systeem kent ordeningsprincipes en die kunnen verstoord zijn. Dit kan problemen veroorzaken die op rationeel en psychologisch niveau niet ontdekt, noch aangepakt kunnen worden. Dan kan een opstelling inzicht geven en meehelpen oplossingen te vinden. Samen met Margreeth van der Kooij bied ik drie vormen van systemisch werk aan.

Familieopstellingen

Iedereen maakt deel uit van zijn of haar familiesysteem. Als daar verstoringen in spelen zijn wij ons daar lang niet altijd van bewust. Het heeft w’el invloed op ons gedrag en onze keuzen. Een familielid kan onbewust deze verstoringen willen rechtzetten. Hij of zij neemt daarmee als het ware een systemische taak op de schouders. Dat beperkt deze persoon sterk in de handelingsvrijheid en dat kan voor problemen zorgen. Een opstelling werkt niet op het psychotherapeutisch niveau, maar op het systemische. Het zorgt ervoor, dat de ordening in het familiesysteem weer hersteld kan worden. Dit geeft ruimte voor nieuwe keuzes en oplossingen.

Organisatie- en supervisieopstellingen

In organisatie spelen eigen ordeningsprincipes. In een organisatiesysteem kunnen verstoringen optreden die maken dat de mensen in de organisatie hun werk niet goed kunnen doen, relaties niet goed lopen, of negatieve patronen blijven spelen ook al wisselen de mensen van functie of afdeling. Situaties die de oorzaak zijn van verstoringen in het systeem, als bijvoorbeeld een onterecht en oneervol ontslag van een medewerker, blijven lange tijd hun invloed uitoefenen, ook al hebben alle betrokken personen inmiddels de organisatie verlaten. Een opstelling geeft inzicht in de diepe en vaak onbewuste oorzaken van het problematische patroon. Van daaruit worden tijdens de opstelling oplossingen aangereikt.

Organisatieopstellingen zijn niet alleen gericht op problemen die in het verleden ontstaan zijn. Het is ook mogelijk om door middel van een opstelling te onderzoeken hoe (groepen) medewerkers zullen reageren op voorgenomen veranderingen in een organisatie.

Supervisieopstellingen zijn geschikt voor vragen op het snijvlak werk-persoon. Te denken valt aan vragen over de onzekerheid over de huidige of een nieuwe plaats in de organisatie, of over de voorbereiding van besluitvorming en de eigen plaats daarin. Ook kunnen vragen ingebracht worden die de organisatie aangaan en binnen de verantwoordelijkheid van de vraagsteller vallen.